رابطه بین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) و شاخص PMI چیست؟

• شاخص PMI و تولید ناخالص داخلی رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند و می توان با استفاده از PMI تخمین دقیق‌تری از نرخ رشد GDP ارائه کنیم.
• PMI  مساوی با 50 الزاما به معنی عدم رشد در تولید ناخالص داخلی نیست.
• شواهد نشان می‌دهد که عدد ۵۰ برای PMI یعنی تغییراتی صورت نگرفته است و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی با سطح توسعه اقتصادی رابطه عکس دارد.

برای آشنایی با شاخص مدیران خرید (PMI) می توانید مقاله شاخص مدیران خرید چیست؟ را در سایت ما بخوانید.

با توجه به اینکه داده‌های PMI پیش از انتشار آمار تولید ناخالص داخلی منتشر می‌شود، بنابراین می توان همبستگی میان این دو با یکدیگر و ایجاد یک تخمین واقعی از رشد تولید ناخالص داخلی بدست آورد.

از آنجا که پی ام ای شاخصی است که در یک دامنه مشخص نوسان می کند و بین ۰ تا ۱۰۰ محدود است و عدد 50 در آن نشان دهنده عدم تغییرات است، بنابراین ارتباط بین PMI و تولید ناخالص داخلی معمولا از طریق رگرسیون خطی ایجاد می‌شود.

به طور مستقیم، عدد PMI مساوی پنجاه، در یک سه ماهه تقریبا برابر با عدم تغییر در تولید ناخالص داخلی است (که یعنی رکود) با این حال همیشه این اتفاق رخ نمی‌دهد. به طور کلی تحقیقات نشان می‌دهد که اگرچه عدد متوسط 50 اغلب نشان دهنده عدم رشد تولید ناخالص داخلی در اقتصادهای توسعه یافته (به ویژه در اروپای غربی) است اما این مورد در بازارهای در حال توسعه‌ی سریعتر که PMI برابر ۵۰ دارند، اغلب به معنی رشد مثبت قوی در بخش تولید است.

در واقع رابطه معکوس بین سطح توسعه و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در PMI ثابت مساوی ۵۰ وجود دارد.

به عنوان مثال، در منطقه یورو شاخص PMI تولید50 به این معناست که رشد تولید ناخالص داخلی سالانه به ۰ درصد نزدیک می‌شود، در حالیکه همین شاخص با همین مقدار در چین، رشد ناخالص داخلی سالانه حدود ۷ درصد را نشان می‌دهد.

تحلیل کشور

نظرسنجی PMI از پاسخ‌دهندگان می‌خواهد که به چندین سوال پاسخ دهند. این سوالات در زمینه‌هایی مانند خروجی تولید، سفارشات جدید، اشتغال، موجودی کالا و قیمت‌ها می‌باشد. از این میان به طور ذاتی دو مورد شاخص PMI ترکیبی و شاخص مدیران خرید بخش تولیدی برای ردیابی تغییرات در تولید ناخالص داخلی مناسب‌ترین گزینه‌ هستند (توجه شود که علاوه بر خود PMI که با یک عدد منتشر می‌شود این شاخص زیرمجموعه هایی دارد که آنها نیز با عدد مربوط به خود منتشر می‌شوند که PMI میانگین آن اعداد است)

برای هر کشوری که داده‌های پی ام ای کل اقتصاد آن یا اصطلاحا ترکیبی (composite) (شامل تولید و خدمات) در دسترس است می‌توان رگرسیون‌های OLS جداگانه‌ای اجرا کرد، در اینجا میانگین‌های سه ماهه PMI اصلی یا شاخص بخش تولید به عنوان یک متغیر مستقل و رشد تولید ناخالص داخلی سالانه به عنوان یک متغیر وابسته تعیین می‌شود.

با برقراری روابط بین داده‌های PMI و تولید ناخالص داخلی، متغیر مستقل روی 50 تنظیم شده و سپس نرخ رشد ناخالص داخلی از روی آن تخمین زده شد نتایج در نمودار زیر نشان داده شده است:

همانطور که پیش‌بینی می‌شود میزان ۵۰ به طور کلی به رشد صفر یا رشد تولید ناخالص داخلی خیلی پایین در بیشتر کشورهای اروپایی اشاره دارد، در حالیکه در اقتصادهای آفریقایی و درحال توسعه آسیا، اغلب عدد ۵۰ نشان دهنده سطح قابل توجهی از رشد مثبت در تولید ناخالص داخلی است.

توسعه اقتصادی و ارتباط آن با شاخص PMI

رابطه بین PMI مساوی ۵۰ و نرخ رشد خنثی در تولید ناخالص داخلی را فرموله کردیم. این رابطه در چارچوب سطح توسعه اقتصادی یک کشور ایجاد شده است، که ما از طریق دو متغیر اندازه‌گیری کردیم: شاخص توسعه انسانی سازمان ملل (HDI) و هزینه‌های دولت به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی (که توسط بانک جهانی تخمین زده شده است).

پس از آن یک رگرسیون OLS در PMI مساوی ۵0  با نرخ رشد ناخالص داخلی سالانه به عنوان متغیر وابسته در برابر دو متغیر مستقل HDI و هزینه‌های دولت رسم کردیم.

نتایج رگرسیون در نمودار زیر نشان داده شده است. هر دو متغیر مستقل در سطح ۱ درصد معنی‌دار بودند. در حالی که قدرت تبیین قوی‌ای نیز داشتند همچنین فاکتور R این رگرسیون نیز برابر با ۰.۷۱ بود.

علاوه ‌بر این، هر دو متغیر مستقل با نرخ رشد PMI رابطه عکس داشتند. یعنی با افزایش هزینه‌های دولت و HDI نرخ رشد PMI از ۵۰ به سمت صفر کاهش می‌یافت.

جمع بندی

رابطه مشاهده شده بین توسعه اقتصادی و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی وقتی پی ام ای  یک کشور در سطح ۵0 است به ما کمک می‌کند عملکرد اقتصادی یک کشور را از دو طریق درک کنیم.

• روابط کشور به کشور بین داده‌های پی ام ای و تولید ناخالص داخلی ممکن است برای ارائه تاثیرات رشد تولید ناخالص داخلی زمانی که ارقام PMI هر ماه منتشر می‌شوند، استفاده شود.
• با محاسبات «سرانگشتی» بین HDI، هزینه‌های دولت و میزان رشد تولید ناخالص داخلی هنگامی که PMI حدود ۵۰ منتشر می شود، می‌توانیم نرخ رشد تولید ناخالص داخلی مورد انتظار را برای نظرسنجی‌هایی که داده‌های کافی برای آن وجود ندارد تخمین بزنیم. (مانند نظرسنجی PMI تازه منتشرشده با تاریخچه کوتاه و یا کشورهایی که ارقام تولید ناخالص داخلی ناقص با داده‌های نامنظم منتشر می‌کنند

به عنوان مثال، ما در برآورد نرخ رشد تولید ناخالص داخل ضمنی در برخی کشورهای خاورمیانه، جایی که داده‌های تولید ناخالص داخلی غیرنفتی تنها سالانه در دسترس است و سابقه پی ام ای چندانی در دسترس نیست، استفاده می‌شود.

منبع مقاله